Pimpernel in de tuin

Pimpernel is een gemakkelijke, sierlijke en tegelijk nonchalante plant. Hij maakt bloemenborders luchtiger en zorgt voor mooie kleuraccenten. Een aanrader!

De plant met de tere bloemhoofdjes in tinten wit en roze tot rood en diep bordeaux rood past goed in een vasteplantenborder. Ze vormen een mooi contrast met intensief gekleurde, grootbloemige buren zoals pioenen, dahlia’s of asters. Maar gaan ook prachtig samen met meer subtiele bloemen, zoals van het Zeeuws knoopje (Astrantia).

Rozenfamilie

De pimpernel is familie van de roos, dat zie je onder andere aan het fraai geveerde, en langs de randen gekartelde blad. Dit in tegenstelling tot de bolle dan wel cilindervormige bloemhoofdjes, die eerder aan de smalle weegbree of verschillende grassoorten doen denken. De mooie bloeiwijzen staan op rechtopgaande stengels, die altijd in beweging lijken.

Hoogte van de pimpernel

De stengels bereiken, afhankelijk van de soort en cultivar, een hoogte tussen de 30 centimeter tot wel 2 meter. Zowel de grote pimpernel (Sanguisorba officinalis) als de kleine pimpernel (Sanguisorba minor) zijn van oorsprong inheemse planten.

Van de grote variant bestaan verschillende cultivars, bijvoorbeeld S. officinalis ’Tanna’ die tot in september bloeit met een overdaad aan gedrongen rode aartjes. Sanguisorba tenuifolia var. alba is een andere soort, die een hoogte tot 1,60 meter kan bereiken. De witte bloemen combineren onder andere heel mooi met siergrassen. Er is ook een variant met purperrode bloemen.

Goed plekje

Nagenoeg alle soorten groeien het beste op wat vochthoudende grond in de zon tot halfschaduw. Alleen de kleine pimpernel heeft een droge, kalkhoudende grond nodig.

Pimpernel in de medicijnkast

De grote pimpernel staat al sinds de middeleeuwen bekend als effectieve geneeskrachtige plant. Hij werd als bloedstelpend middel bij in- en uitwendige bloedingen gebruikt. Dit is ook aan de botanische naam van het geslacht te zien. Het Latijnse sanguinem betekent namelijk bloed. En sorbis betekent absorberen.

Vooral de wortelstok bevat verschillende werkzame stoffen, zoals saponinen en looistoffen die adstringerend en antibacterieel werken.

Ook de kleine pimpernel is een bekende geneeskrachtige plant. Zijn wortels en bladeren worden gebruikt om de spijsvertering te verbeteren.

Keukenkruid

Verder is pimpernel geschikt als keukenkruid. Hij was al ten tijde van Goethe een vast bestanddeel van de in Duitsland bekende ‘Frankfurter groene saus’. De kleine pimpernel is zachter en aromatischer dan zijn grote broer. Vooral de jonge bladeren zijn zeer geschikt om gerechten te verfijnen. Kook de blaadjes niet mee maar voeg ze pas voor het opdienen toe . Je kunt ze ook gewoon rauw gebruiken. Door zijn aromatische, ietwat komkommerachtige smaak is het een aanwinst in de ‘wilde keuken’. Je kunt er sauzen, broodbeleg, salades en soepen mee kruiden en ook de decoratieve bloemen zijn eetbaar.

Belangrijk voor insecten

De pimpernel bloeit lang, afhankelijk van de cultivar van juni tot in de herfst. De bloempjes vormen een geliefde voedselbron voor vlinders. Er zijn zelfs vlinders voor wie de plant van levensbelang is, zoals het kalkgraslanddikkopje (spialia sertorius) dat ook bekend staat als het pimperneldikkopje, en het pimpernelblauwtje (Phengaris teleius).