Wie zegt dat de tuin in januari saai is? Zelfs hartje winter kan er nog van alles groeien en bloeien tussen de dorre takken van bomen en struiken. Kijk maar eens naar dit lijstje planten die het goed doen tijdens de koude wintermaanden.

De kerstroos
Wie kent de kerstroos (Helleborus niger) niet? Deze winterbloeier wordt vaak voorgetrokken, zodat hij tijdens de kerstdagen binnenshuis al bloeit. In de tuin laat de plant vaak pas in januari zijn bloemen zien. Deze bladhoudende vaste plant heeft wel wat noten op zijn zang; behalve enige schaduw vraagt hij ook goed doorlatende, voedzame grond, die enigszins kalkhoudend is. Verwen de kerstroos daarom af en toe met fijngeprakte eierschalen. Lelijk geworden blad kun je zonder problemen afknippen om de fraaie witte bloemen beter tot hun recht te laten komen.

Exotische winterbloeier

Een beetje exotische eyecatchers in de eerste maanden van het jaar? Dan zit je goed met Camellia sasanqua, een cameliasoort die al vroeg bloeit. Veel cultivars bloeien zelfs al in het najaar, maar sommige laten hun exotisch ogende bloemen in januari-februari zien, juist als we wel behoefte aan wat kleur hebben. Alle camelia’s, ook de meer bekende Camellia japonica, houden van zure grond en een beschutte plek in de halfschaduw. Zet de heester liefst op het westen of noorden; door vorst in combinatie met ochtendzon kan deze wintergroene heester anders uitdrogen.

Stekelige beauty

Wie niet van stekels houdt, is waarschijnlijk niet gecharmeerd van deze Mahonia x media ‘Charity’. De geveerde bladeren van deze mahoniestruik hebben namelijk akelige punten. Toch is hij zeer de moeite waard: het blad is het hele jaar decoratief, hij bloeit in de eerste maanden van het jaar én krijgt daarna blauw berijpte bessen. De felgele, opstaande bloemtrossen springen direct in het oog en bijen en hommels zijn dol op de nectar in de talrijke bloempjes.

Geurende sneeuwbal

Heb je weinig ruimte en wil je in de koude maanden toch wat bloeiends in je tuin, dan is Viburnum x bodnantense ‘Charles Lamont’ (sneeuwbal) een aanrader. Deze cultivar wordt weliswaar zo’n 2,5 m hoog, maar is opgaand waardoor hij toch weinig ruimte inneemt. ‘Charles Lamont’ bloeit wat vroeger dan de meer bekende cultivar ‘Dawn’ en de pas ontloken bloempjes hebben ook een wat fellere kleur. Wat ze wel gemeen hebben: hun heerlijk aroma!

Klein maar fijn

De purperroze bloempjes van Cyclamen coum zien er teer uit, maar kunnen prima tegen kou. Dit tuincyclaampje doet het goed in humusrijke, enigszins kalkhoudende grond, waar hij zich na verloop van tijd vanzelf uitbreidt. Zorg wel dat dit knolgewas niet te dicht bij andere planten staat, waardoor hij kan worden overwoekerd. Mooi in combinatie met sneeuwklokjes!

Bijzondere boom

Niet alleen vroege bloemen, ook de stammen van sommige bomen kunnen nu echte eyecatchers zijn. Die van Acer griseum bijvoorbeeld, de papieresdoorn. Deze heeft een fraai afbladderende stam, waaraan hij zijn Nederlandse naam dankt. Overigens heeft de boom ook in andere seizoenen waarde. De boom is een goede bijenplant, want de talloze geelgroene bloempjes in het voorjaar bevatten veel nectar. En het is een uitstekende waardplant voor vlinders die hun eitjes op de bladeren afzetten.

Maandenlang kleur
Mooi voor in potten of bakken op het terras, of voor een plekje in de tuin, is winterheide (Erica carnea). Dit winterharde struikje geeft een subtiel kleuraccent in de wintertuin. Het bloeit tussen december en april met urnvormige bloempjes in een tint tussen roze en paars in. Ook verkrijgbaar in allerlei andere tinten roze, paars en paarsrood, en in wit. Zet hem wel in enigszins zure grond.

Vrolijk blad

De bekendste cultivar van Aucuba japonica is ‘Variegata’ met zijn glanzende, vrolijk gespikkelde bladeren. Vooral nu de tuin minder kleur bevat, is deze bladhoudende struik zeer aantrekkelijk. Het is bovendien een erg makkelijke plant die het op vrijwel elke grond goed doet, zelfs in de schaduw en op een heel droge plek. Wel is hij wat gevoelig voor strenge vorst, dus plant hem op een beschutte plek.

Geurend als meloenen

Deze langzaam groeiende, hoge heester is niet erg bekend en dat is jammer, want hij bloeit vaak al in januari. De zachtgele, heerlijk geurende bloemen met wijnrood hart zitten in bundels aan de kale takken. Van een afstandje zou je Chimonanthus zomaar voor een toverhazelaar aan kunnen zien. Maar als je dan een frisse meloengeur ruikt, weet je meteen dat je met het meloenboompje te maken hebt.

Wil je meer weten over planten, bloemen en alles wat met de tuin te maken heeft? Kijk dan eens op TuinSeizoen