Kerstkoekjes en zoete appeltaart die net uit de oven komen, een pan glühwein op het fornuis… met kaneel. Het aroma is onmiskenbaar voor de decembermaand. Maar waar komt kaneel eigenlijk vandaan?
Bijna 5000 jaar geleden verfijnden de Chinezen hun spijzen al met kaneel, maar misschien ook wel langer. Rond 2800 voor Christus duikt het op in het kruidboek van de Chinese keizer Shennung. En in het oude Egypte kende men ook kaneel, alleen werd het hier vooral gebruikt als toevoeging aan parfums. En ook in de natuurapotheek heeft kaneel zijn weg gevonden.
Handel in kaneel
Geen bakker of kok die vandaag de dag nog nooit kaneel heeft gebruikt. De specerij is zo ingeburgerd, dat het lijkt alsof we het altijd al hadden. Niets is echter minder waar. De boom groeit alleen in een tropische kustklimaat, oorspronkelijk alleen op Sri Lanka. Het was pas aan het einde van de zestiende eeuw, toen de Portugezen Sri Lanka (het toenmalige Ceylon) veroverden, dat de Europeanen kennis maakten met deze specerij.
VOC
De heerschappij van de Portugezen en het monopolie op de kaneelhandel duurde tot de zeventiende eeuw, tot de Verenigde Oostindische Company in beeld kwam. De VOC verdreef de Portugezen en begon aan de kust, waar de boom het best gedijt, aan zijn lucratieve handel in specerijen.
De eerste kaneelplantages
Eind achttiende eeuw wisten de Portugezen Ceylon te heroveren. De Hollanders die hun handel in rook zagen opgaan, namen de boom mee naar Nederlands-Indië waar ze inmiddels voet aan wal hadden. Het lukte ze om ook hier kaneelplantages aan te leggen, waarmee zowel Engeland als de VOC hun monopolie op de kaneelhandel verloren.
Soorten kaneel
Van kaneel bestaan verschillende soorten. De kaneel die je bij ons vooral vindt, zijn de zogeheten Ceylonkaneel en cassiakaneel. Behalve dat ze qua smaak en samenstelling verschillen, zien de opgerolde stokjes er ook anders uit:
Ceylonkaneel: de pijpjes bestaan uit meerdere dunne laagjes, die van beide kanten naar binnen toe oprollen. Ceylonkaneel is afkomstig van de ‘echte’ kaneelboom (Cinnamomum verum).
Cassiakaneel: deze kaneel met een dikkere bast rolt zich eenzijdig op en wordt ook wel Chinese kaneel genoemd. Is afkomstig van de cassia of kassie (Cinnamomum aromaticum). Wat scherper en minder zoet van smaak.
Bekijk hier hoe je deze lekkere kerstkoekjes met sinaasappel en kaneel maakt.
